W każdym rodzinnym kalendarzu są wpisane daty szczególnie ważne dla jej członków. W Rodzinie Sióstr Służebniczek Bogarodzicy Dziewicy Niepokalanie Poczętej taką datą jest 3. maja.

W dniu, w którym aktualnie w Polsce obchodzimy Uroczystość Matki Bożej Królowej Polski oraz świętujemy Uchwalenie “Konstytucji 3 maja”, 170 lat temu czyli w 1850 r. w Podrzeczu, spełniło się pragnienie serca bł. Edmunda Bojanowskiego. W małym domku u pani Przewoźnej zgromadziły się dzieci, pozbawione opieki rodziców. Dzieci zostały otoczone troską trzech wiejskich dziewcząt, które Ojciec Edmund zaprosił do ich wychowywania jako „najdroższy skarb Chrystusa Pana”. W ten sposób została otwarta pierwsza tzw. Ochronka, a  poświęcenie dziewcząt w niej posługujących dało początek nowemu Zgromadzeniu Zakonnemu.

Ochroniarka

Dziewczęta opiekujące się dziećmi  zostały nazwane Ochroniarkami. Ojciec Edmund, mając świadomość, że „od dzieci trzeba zacząć odrodzenie ludzkości” polecił, aby Ochroniarki troszczyły się przed wszystkim o to, aby w dzieciach ochronić największe wartości jakimi są szanowanie i zachowywanie tradycji rodzinnych, religijnych i narodowych.

Duchowe prowadzenie Ochroniarek przez Ojca Edmunda przyczyniło się do odkrycia przez nie podejmowanej posługi jako osobistego powołania, realizowanego nie tylko dla dobra dzieci lecz również ze względu na Boga i własne uświęcenie. W ten sposób ich styl życia stawał się coraz bardziej podobny do życia zakonnego.

Za wskazaniami bł. Edmunda Ochroniarki swoim życiem miały naśladować Niepokalaną, którą on sam obrał za patronkę powstającego Zgromadzenia Zakonnego.

Ochronka

Ochronka to coś więcej niż tylko budynek. Powstała ona z potrzeb społecznych tamtejszych czasów, służyła i nadal służy przede wszystkim wychowywaniu dzieci. W niej krzewione są wartości społeczne, moralne, religijne, narodowe i rodzinne a dzieci wdrażane do ich urzeczywistniania w codzienności.

Dostosowany do wymagań współczesności wskazany przez bł. Edmunda – plan dnia w Ochronce jest w niej nadal realizowany bowiem zawiera w sobie wszystkie elementy życia ludzkiego – praktyki religijne, zabawę, naukę i pracę. W ten sposób plan każdego dnia „jest jakoby życie skrócone” – jak to w swoich notatkach określił Ojciec Edmund. Przedstawia się on następująco.

1. Schodzenie się dzieci i powitanie

„Dzieci przychodząc i odchodząc mają się przeżegnać święconą wodą z kropielniczki i Pana Boga pochwalić…”

2. Modlitwa poranna

„ … przed obrazem i ze złożonymi rączkami zmówią: Ojcze nasz, Zdrowaś Maryja i Wierzę i zaśpiewają pieśń: „Kiedy ranne wstają zorze”. Siostra ma razem z dziećmi mówić pacierz”.

„ … Tak przy rannym jak i wieczornym pacierzu, mają być modlitwie dziatek poruczane różne potrzeby bliźnich, i sprawa wszystkich ochronek”.

3. Zabawa

„Codziennie więc po pacierzu z rana, najprzód następują zabawy”.

„Siostra winna razem się bawić. Czasem trzeba je same zostawić przy zabawie, a nieznacznie doglądać, czy się zachowują jak powinny”.

„Bawić się mają grzecznie, bez krzyku, bicia, popychania. Owszem przy zabawach, szczególniej nauczyć się mają, przystojnie stać, chodzić, siedzieć, grzecznie prosić i dziękować”.”

4. Nauka

„Po zabawach następują nauczki …”

„Siostra ma dzieciom opowiadać różne rzeczy, które koło siebie widzą. Zresztą powiastki święte, katechizm, wierszyki, piosenki, poznawanie liter, rachunki, rysunki to jest wszystko czego się uczyć mają”.

5. Anioł Pański

„ … w południe zmówią Anioł Pański”.

6. Zajęcia praktyczne

„Potem wprawiać się będą do robót różnych. Latem w ogródku do kopania, grabienia, pielenia zagonów …”

7. Rachunek sumienia

„Po nauce rachunków ma siostra z dziećmi przechodzić ich wszystkie sprawy dzienne, jakoby mały rachunek sumienia. Tu dawać im będzie napomnienia, pochwały, przestrogi, pokutki. A w tym wszystkim nie ma się rządzić, ani zbyteczną łagodnością, ani zbyteczną surowością, ale miłością serdeczną, sprawiedliwością i wyrozumiałością dla maluczkich dziatek”.

8. Praktyka codzienna

„Starszym dzieciom i grzeczniejszym da się dozór nad młodszymi, np. jednemu nad trzema, i to będzie odpowiedzialne za tamte”.

Choć historia Sióstr Służebniczek sięga już 170. lat to wskazania bł. Edmunda są nadal aktualne. Aktualne pozostają również słowa z Testamentu Ojca Założyciela:

„Co do prowadzenia dzieci, zachowywać najdrobniejsze szczegóły, które są przepisane, bo nie uwierzycie, jak wielkiej w tym jest wagi każda, choćby rzecz najdrobniejsza”.

s. Katarzyna Sikora SBDNP

Zdjęcia z opery Stanisława Moniuszki “Verbum Nobile” wykonanej w 2019 r. w Dębicy z udziałem dzieci z Ochronki w Dębicy.